1.5. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG QUÁ TRÌNH GIAO TIẾP – 1.5.1. Các yếu tố thuộc tâm lý (Tiếp theo) – Chương 1: KHÁI QUÁT CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP – Kỹ Năng Giao Tiếp Kinh Doanh – TS Nguyễn Văn Hùng

🌟 Cảm xúc – Tình cảm
🔮 Cảm xúc là một phần cơ bản trong trải nghiệm của con người, thể hiện thái độ của chúng ta đối với sự vật, hiện tượng trong thế giới xung quanh, đối với người khác, và ngay cả chính bản thân mình. Nó là sự phản ứng tự nhiên trước những gì chúng ta cảm nhận từ môi trường. Ví dụ, chúng ta có thể cảm thấy vui, buồn, tức giận hay lo lắng tùy vào hoàn cảnh.
🔮 Sự hình thành cảm xúc là một phần quan trọng trong quá trình phát triển nhân cách của con người. Không có cảm xúc, con người khó có thể phát triển được đầy đủ về mặt nhân cách.
🔮 Cảm xúc có nhiều loại, bao gồm cảm xúc đạo đức (liên quan đến những gì chúng ta cho là đúng hoặc sai), cảm xúc thẩm mỹ (liên quan đến vẻ đẹp và nghệ thuật), cảm xúc trí tuệ (liên quan đến sự hiểu biết và nhận thức).
🔮 Một đặc điểm quan trọng của cảm xúc là tính đối cực của nó. Điều này có nghĩa là cảm xúc luôn có hai mặt, ví dụ: yêu – ghét, xúc động – dửng dưng. Điều này phản ánh tính đa dạng và phức tạp của cảm xúc con người.
🔮 Cảm xúc là sự rung động bên trong của con người trước các hiện tượng hoặc sự kiện trong cuộc sống. Đặc biệt, cảm xúc mang tính chủ quan, tức là mỗi người sẽ cảm nhận sự việc theo cách riêng của mình, dựa trên những trải nghiệm và suy nghĩ cá nhân.
🔮 Tình cảm là những thái độ, cảm xúc ổn định hơn, bền vững hơn và kéo dài trong thời gian. Tình cảm không chỉ là sự phản ứng nhất thời mà là sự gắn kết lâu dài của con người với một sự vật hay hiện tượng nào đó, thường liên quan mật thiết đến các nhu cầu và động cơ bên trong của mỗi người. Ví dụ: tình yêu, lòng trung thành, hay sự kính trọng.

🌟 Ấn tượng ban đầu
🔮 Ấn tượng ban đầu là những gì mà chúng ta cảm nhận, ghi nhớ sau lần gặp gỡ hoặc tiếp xúc đầu tiên với một đối tượng. Nó được hình thành ngay từ những cái nhìn và cảm nhận đầu tiên về ngoại hình, cách nói chuyện, phong cách giao tiếp và thái độ của đối phương.
🔮 Ấn tượng về một người không chỉ dừng lại ở những gì chúng ta thấy bên ngoài như khuôn mặt, nụ cười, hay trang phục, mà còn qua giọng nói, ánh mắt và cách họ cư xử. Từ những yếu tố này, chúng ta sẽ nhanh chóng hình thành một hình ảnh tổng thể về họ, dù chưa có nhiều thông tin chính xác.
🔮 Đặc điểm nổi bật của ấn tượng ban đầu là nó thường được hình thành ngay trong lần tiếp xúc đầu tiên khi hai bên chưa có sự quen biết hay hiểu rõ về nhau. Điều này thường dẫn đến việc đánh giá dựa trên các yếu tố bề ngoài, và thậm chí có thể ảnh hưởng bởi những thông tin có sẵn từ bạn bè, đồng nghiệp hoặc các nguồn khác. Đôi khi, ấn tượng ban đầu đã được định hình từ trước khi gặp mặt do có sẵn thông tin về đối phương.
🔮 Ấn tượng ban đầu quan trọng vì nó ảnh hưởng đến cách chúng ta nhìn nhận và đánh giá đối phương trong suốt quá trình tiếp xúc sau này. Có câu nói rằng “không có cơ hội thứ hai để tạo ấn tượng ban đầu”, thể hiện tầm quan trọng của việc gây ấn tượng tốt ngay từ đầu, đặc biệt trong các mối quan hệ kinh doanh, giao tiếp xã hội hay tình cảm.

🌟 Các nguyên tắc để gây ấn tượng tốt
⏰ Luôn đúng giờ và ăn mặc phù hợp vóc dáng:
🔮 Đúng giờ là dấu hiệu thể hiện sự tôn trọng với thời gian của người khác và cho thấy bạn là người nghiêm túc, có trách nhiệm. Hãy luôn đến sớm ít nhất 15 phút để chuẩn bị và tạo ấn tượng tốt.
🔮 Trang phục cũng rất quan trọng. Một nghiên cứu cho thấy 55% ấn tượng đầu tiên được hình thành dựa trên ngoại hình. Vì vậy, lựa chọn trang phục phù hợp với hoàn cảnh và vóc dáng sẽ giúp bạn tự tin và dễ dàng gây thiện cảm với người đối diện.

🗣️ Chọn lọc cách diễn đạt:
🔮 Trước khi gặp gỡ ai đó lần đầu, hãy suy nghĩ về việc bạn muốn tạo ấn tượng gì với họ. Bạn muốn được nhìn nhận là người tự tin, lạc quan, hay khiêm tốn? Hãy chuẩn bị trước những từ ngữ, câu nói phù hợp để thể hiện các phẩm chất này. Tuy nhiên, hãy tự nhiên trong giao tiếp, tránh việc thể hiện quá mức hoặc không đúng hoàn cảnh.

📢 Chú ý giọng nói:
🔮 Giọng nói chiếm tới 38% trong việc tạo ấn tượng đầu tiên. Một giọng nói rõ ràng, bình tĩnh nhưng đầy nhiệt huyết sẽ giúp bạn tạo cảm giác tin cậy và gần gũi. Hãy luyện tập để giọng nói phản ánh đúng con người bạn, vừa tự tin, vừa khiêm tốn, đồng thời cũng mang lại cảm giác an toàn cho người nghe.

👋 Điều chỉnh ngôn ngữ cơ thể:
🔮 Ngôn ngữ cơ thể đóng vai trò lớn trong giao tiếp. Những cử chỉ, tư thế của bạn sẽ “nói” nhiều hơn cả những gì bạn nói. Hãy duy trì tư thế đúng, đứng thẳng, ngồi ngay ngắn và tránh khoanh tay, vì điều này có thể khiến bạn trông phòng thủ. Hãy giao tiếp bằng mắt và nở một nụ cười thân thiện để tạo sự kết nối với người đối diện.

🌟 Kỹ năng giao tiếp hiệu quả
📛 Nhắc tên người đối diện:
🔮 Việc nhắc đến tên người khác trong cuộc trò chuyện không chỉ làm họ cảm thấy được tôn trọng mà còn tạo cảm giác gần gũi. Sau cuộc gặp, nếu có thể, hãy viết lại tên của tất cả những người tham gia và gửi lời cảm ơn. Điều này giúp bạn duy trì kết nối với họ trong tương lai.

🗨️ Tập trung vào người khác:
🔮 Khi nói chuyện, đừng quá tập trung vào bản thân. Hãy thể hiện sự quan tâm đến người đối diện bằng cách hỏi về họ, công việc, sở thích, hoặc mục tiêu của họ. Điều này giúp tạo ra một mối liên kết sâu sắc hơn và làm cho người đối diện cảm thấy họ quan trọng.

💬 Bắt nhịp và đồng điệu:
🔮 Khi giao tiếp, hãy chú ý đến tốc độ nói chuyện của người đối diện. Nếu họ nói nhanh, bạn nên theo nhịp độ đó để duy trì sự đồng bộ. Nếu họ nói chậm rãi, hãy làm tương tự để tạo cảm giác hài hòa và tăng sự tin tưởng.

👂 Lắng nghe:
🔮 Lắng nghe là một trong những kỹ năng giao tiếp quan trọng nhất. Khi bạn lắng nghe chăm chú, người khác sẽ cảm thấy được tôn trọng và đánh giá cao. Đôi khi, chỉ cần lắng nghe một cách chân thành đã đủ để tạo nên một ấn tượng tốt. Hãy phản hồi với các cụm từ như “Thật thú vị!” để thúc đẩy cuộc trò chuyện.

🌟 Tìm điểm tương đồng
🔍 Tìm điểm chung giữa bạn và người đối diện là một cách hiệu quả để bắt đầu cuộc trò chuyện. Có thể đó là cùng sở thích, nơi làm việc, hoặc một người bạn chung. Việc này giúp tạo ấn tượng nhanh chóng và khiến đối phương dễ dàng kết nối với bạn hơn.

Ấn tượng ban đầu là những nhận thức, cảm xúc đầu tiên mà chúng ta có được về người khác sau lần gặp gỡ đầu tiên. Chính những ấn tượng này sẽ giúp chúng ta đánh giá, điều chỉnh hành vi trong những lần giao tiếp sau đó. Vì vậy, việc tạo ấn tượng tốt ngay từ lần đầu tiên là vô cùng quan trọng. Khả năng này phụ thuộc vào kỹ năng giao tiếp, sự cởi mở và các yếu tố như ngoại hình, giọng nói, cách bạn lắng nghe và giao tiếp với người khác.

Mỗi ngày một câu truyền cảm hứng:
“Bạn có đang mong muốn ai đó thay đổi và hoàn thiện bản thân để tiến bộ hơn không? Tôi hoàn toàn ủng hộ điều đó. Nhưng tại sao không bắt đầu từ chính mình? Thay đổi bản thân mang lại lợi ích thực tế hơn nhiều và khả năng thành công cũng cao hơn so với việc cố gắng thay đổi người khác. Khổng Tử từng nói: “Đừng chỉ trích mái nhà đầy tuyết của người khác khi cửa nhà mình chưa sạch.”