3.2.1. Khái niệm – 3.2.2. Các nguyên tắc sử dụng lời nói trong giao tiếp – 3.2. Kỹ Năng Sử Dụng Ngôn Ngữ Nói – Chương 3: KỸ NĂNG SỬ DỤNG NGÔN NGỮ – Kỹ Năng Giao Tiếp Kinh Doanh – TS Nguyễn Văn Hùng

🌟 3.2.1. Khái niệm về ngôn ngữ nói

Ngôn ngữ nói là sự phối hợp giữa âm thanh, cử chỉ và dáng điệu, tạo nên sự tương tác trực tiếp và mang lại hiệu quả trong giao tiếp. Đây là kỹ năng quan trọng giúp người nói truyền đạt ý tưởng và đạt được mục đích giao tiếp một cách hiệu quả.
🗣 Cách sử dụng ngôn từ: Ngôn ngữ nói không chỉ dừng lại ở những cuộc trò chuyện hằng ngày với bạn bè và gia đình, mà nó còn là công cụ giao tiếp trong công việc để giúp tạo ra hiệu quả tích cực.
💼 Ứng xử thông qua lời nói: Sức mạnh của lời nói thể hiện ở cách chúng ta sử dụng ngôn từ để ứng xử với mọi người trong mọi hoàn cảnh. Để lời nói có hiệu quả, cần phải cân nhắc kỹ lưỡng về nội dung và cách diễn đạt.

💡 Những câu nói nổi tiếng về lời nói
Nhiều danh nhân và triết gia đã nhấn mạnh sức mạnh của ngôn ngữ nói trong giao tiếp và ứng xử. Một số câu nói nổi tiếng bao gồm:
💬 Benjamin Franklin: “Trái tim của người ngu ở nơi cửa miệng, miệng của người khôn ở trong trái tim” – Câu này nhấn mạnh rằng người thông minh biết kiềm chế lời nói và suy nghĩ trước khi nói.
🎯 Ngạn ngữ Tây Ban Nha: “Nói mà không suy nghĩ khác nào bắn mà không ngắm” – Câu này thể hiện tầm quan trọng của sự suy nghĩ trước khi phát ngôn.
🗝 Gaphit: “Lời nói bạn kiềm chế được là nô lệ của bạn, lời nói buột miệng thốt ra là kẻ sai khiến bạn” – Lời nói không suy nghĩ kỹ có thể gây ra hậu quả không mong muốn, trong khi lời nói kiềm chế là công cụ giúp bạn kiểm soát tình hình.
🌟 Tục ngữ Việt Nam cũng có những câu nói thể hiện sự khôn ngoan trong lời nói, chẳng hạn như:
✍️ “Người khôn ăn nói nửa chừng/Để cho người dại nửa mừng nửa lo”: Người khôn biết cách nói đủ, không nói hết mọi chuyện, khiến người khác không thể đoán chắc và phải suy ngẫm, lo lắng.
✍️ “Người khôn nói ít làm nhiều/Không như người dại lắm điều rườm tai”: Người thông minh hành động nhiều hơn là nói, trái ngược với người thiếu suy nghĩ chỉ biết nói mà không làm được gì.
✍️ “Khôn ngoan chẳng lọ nói nhiều/Người khôn mời nói nửa điều đã khôn”: Sự khôn ngoan không cần phải thể hiện bằng việc nói nhiều. Người khôn chỉ cần nói nửa lời cũng đã thể hiện được sự thông minh.

🗣 Tầm quan trọng của lời nói trong giao tiếp
Lời nói có tác động trực tiếp đến đối tượng giao tiếp, không chỉ là công cụ để truyền đạt thông tin mà còn phản ánh văn hóa, trí thức và giáo dục của người nói.
🏆 Biểu hiện của nhân cách: Lời nói là thước đo nhân cách của mỗi người. Người có học thức và văn minh biết sử dụng ngôn từ một cách khéo léo để thể hiện bản thân và xây dựng hình ảnh cá nhân tích cực.
📚 Lời nói và văn minh: Sử dụng lời nói một cách thông minh và lịch sự giúp xây dựng các mối quan hệ tốt đẹp và tạo thiện cảm trong mắt người khác.

🤝 Lời nói trong giao tiếp gia đình và xã hội
Lời nói không chỉ quan trọng trong giao tiếp công việc mà còn là yếu tố then chốt để tạo dựng các mối quan hệ thân thiết trong gia đình và bạn bè.
🎉 Tạo không khí thân thiện: Bằng cách sử dụng ngôn ngữ nhẹ nhàng, khéo léo, bạn có thể tạo ra bầu không khí thoải mái và vui vẻ trong các cuộc trò chuyện, giúp gia đình và bạn bè hiểu nhau hơn và rút ngắn khoảng cách giữa các cá nhân.
🗣 Học hỏi kinh nghiệm từ người xung quanh: Giao tiếp qua lời nói là cách giúp bạn trao đổi, học hỏi kinh nghiệm từ những người khác, từ đó nâng cao kỹ năng sống và tăng cường sự gắn kết xã hội.

💼 Lời nói trong giao tiếp kinh doanh
Trong lĩnh vực kinh doanh, lời nói đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và duy trì mối quan hệ với đối tác.
💬 Hiểu đối tác qua lời nói: Qua cách giao tiếp, bạn có thể hiểu được mong muốn và nhu cầu của đối tác, đồng thời giúp họ nhận thấy thiện chí của mình.
🤝 Tạo ấn tượng ban đầu: Lời nói giúp tạo ra ấn tượng đầu tiên khi tiếp xúc với đối tác hoặc khách hàng, mang lại thiện cảm và sự thoải mái cho cả hai bên. Một cuộc giao tiếp hiệu quả sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các thỏa thuận và hợp tác lâu dài.
🚀 Mang lại hiệu ứng tích cực: Khi sử dụng lời nói một cách khéo léo, bạn có thể tăng cường sự đồng cảm và thúc đẩy thành công trong các mối quan hệ công việc.

🌟 3.2.2. Các nguyên tắc sử dụng lời nói trong giao tiếp

🗣 Nói rõ ràng và dễ hiểu
Khi giao tiếp, điều quan trọng nhất là nói rõ ràng, dễ hiểu để người nghe có thể nắm bắt đầy đủ thông tin và tạo niềm tin với họ.
🎯 Đảm bảo nội dung rõ ràng: Hãy trình bày một cách mạch lạc, không nên nói lấp lửng hoặc chỉ mình bạn hiểu. Việc này có thể khiến bạn bị đánh giá thấp và mất lòng tin từ người nghe.
📚 Điều chỉnh phù hợp với người nghe: Nội dung lời nói cần phù hợp với đối tượng về trình độ, độ tuổi. Ví dụ, cách nói chuyện với bạn bè sẽ khác so với cách nói chuyện với thầy cô, ba mẹ hoặc người lớn tuổi. Việc sử dụng ngôn ngữ không phù hợp có thể khiến người nghe hiểu nhầm và thiếu tôn trọng.
👥 Tương tác để đảm bảo hiểu đúng: Trong trường hợp bạn không chắc rằng người nghe có hiểu đúng không, hãy hỏi họ: “Xin lỗi, tôi nói bạn có dễ hiểu không?” Điều này sẽ giúp làm dịu không khí và đảm bảo sự hiểu đúng giữa hai bên.

🧠 Điều chỉnh cách nói chuyện phù hợp
Trong giao tiếp, nếu có sự chênh lệch trình độ giữa hai người, việc không điều chỉnh ngôn từ và cách nói có thể gây khó khăn cho việc truyền đạt thông tin.
🗣 Làm sao để điều chỉnh phù hợp?: Để tránh bị đánh giá là kiêu ngạo hoặc thiếu thân thiện, hãy điều chỉnh cách nói chuyện của mình sao cho dễ hiểu đối với đối phương. Nếu cần, bạn có thể sử dụng câu hỏi như trên để tạo sự dễ chịu cho người nghe.

👵 Tuân theo tuổi tác trong giao tiếp
Tuân thủ nguyên tắc về tuổi tác là yếu tố quan trọng giúp thể hiện sự lễ phép, giáo dục và đạo đức.
🎓 Tôn trọng tuổi tác trong giao tiếp không chỉ giúp bạn được đánh giá cao mà còn để lại ấn tượng tốt về sự lịch sự và tinh tế.
📅 Xưng hô đúng mực trong xã hội: Khi giao tiếp với người lớn tuổi, hãy sử dụng các xưng hô như anh, chị, cô, chú, bác, ông, bà… để thể hiện sự tôn trọng. Với những người mới gặp, dù không rõ về tuổi tác, nên xưng anh/chị để đảm bảo lịch sự và tôn trọng.

💼 Tuân theo tuổi tác và cấp bậc trong công việc
Trong môi trường làm việc, việc tôn trọng cấp bậc và tuổi tác là điều vô cùng quan trọng để duy trì sự chuyên nghiệp và hợp tác hiệu quả.
🎯 Gọi cấp trên: Khi giao tiếp với cấp trên, hãy gọi họ là anh/chị để giữ tính lịch sự, tránh dùng những lời nói cộc lốc, trống không, dù bạn đang trò chuyện với cấp dưới.
⚠️ Ngôn từ lịch sự: Việc sử dụng lời nói thiếu tế nhị, không có sự lịch sự sẽ khiến bạn bị đánh giá là thiếu chuyên nghiệp, ảnh hưởng đến hình ảnh cá nhân và mối quan hệ công việc.

👥 Xưng hô phù hợp trong các mối quan hệ
Trong các mối quan hệ xã hội, việc xưng hô cần phải phù hợp với mức độ thân thiết và hoàn cảnh.
🚫 Không quá thân mật với người không quen: Khi giao tiếp với người mới quen, đừng sử dụng cách xưng hô quá thân mật như “mày – tao” hoặc những từ ngắn gọn, vì điều này có thể gây khó chịu cho đối phương và khiến bạn bị đánh giá không tốt.
💬 Xây dựng mối quan hệ từ từ: Với người mới quen hoặc đồng nghiệp, hãy bắt đầu với cách xưng hô lịch sự (anh/chị) và từ từ tạo dựng sự thân thiết trong quá trình giao tiếp. Điều này giúp đối phương cảm thấy thoải mái và tôn trọng bạn hơn.

💡 Các lưu ý khi sử dụng ngôn ngữ trong giao tiếp
📜 Nói chuyện mạch lạc, đúng mực: Điều này không chỉ giúp bạn truyền đạt thông tin chính xác mà còn thể hiện sự trưởng thành và chín chắn trong giao tiếp.
🔄 Lắng nghe và tương tác: Khi giao tiếp, đừng chỉ nói, hãy dành thời gian lắng nghe phản hồi từ đối phương để đảm bảo cả hai bên hiểu đúng nội dung cuộc trò chuyện.
🤝 Tôn trọng và lịch sự: Dù giao tiếp với ai, từ bạn bè đến đồng nghiệp hay người lớn tuổi, luôn luôn duy trì sự tôn trọng và lịch sự trong lời nói. Điều này giúp xây dựng mối quan hệ tốt đẹp và tạo ấn tượng tích cực về bạn.