Manifest | HBL | MBL | Packing List | Marks | Transit Cargo | IMO Goods
Manifest
✅ Là bản khai báo hàng hóa: Danh sách chi tiết hàng hóa trên tàu (bao gồm số vận đơn, thông tin người gửi/nhận, số cont/ seal…).
✅ Được khai báo trước khi tàu cập cảng để cơ quan hải quan & cảng tiếp nhận và sắp xếp bốc dỡ.
❔ Tại sao việc khai báo Manifest trước khi tàu cập cảng lại là bước bắt buộc đối với cơ quan hải quan và cảng vụ? Nếu không có Manifest đầy đủ, sẽ xảy ra những hệ lụy gì cho quá trình bốc dỡ và thông quan?
✔️ Việc khai báo Manifest trước khi tàu cập cảng là bắt buộc để:
🔸 Hải quan dự báo luồng hàng, kiểm soát rủi ro an ninh thương mại và thực hiện kế hoạch kiểm tra.
🔸 Cảng vụ/cảng biển sắp xếp phương tiện, nhân lực và vị trí lưu giữ container phù hợp.
🔸 Doanh nghiệp được ưu tiên trong quy trình thông quan nhanh chóng nếu khai báo đúng và sớm.
✔️ Hệ lụy nếu thiếu hoặc sai Manifest:
🔸 Tàu có thể bị trì hoãn vào cảng do chưa được phép làm thủ tục.
🔸 Hàng hóa không được bốc dỡ ngay, gây phát sinh phí lưu container/sà lan.
🔸 Gây khó khăn cho hải quan trong kiểm tra, dễ dẫn đến nghi ngờ gian lận.
HBL (House Bill of Lading)
✅ Vận đơn của đại lý/ Forwarder phát hành cho người xuất khẩu/ nhập khẩu.
✅ HBL thể hiện thông tin chi tiết lô hàng như người gửi (shipper), người nhận (consignee), hàng hóa (commodity), marks…
❓ Vì sao Forwarder cần phát hành HBL cho người gửi hàng, dù hãng tàu mới là đơn vị vận chuyển chính? So sánh mối quan hệ pháp lý giữa HBL và MBL trong chuỗi giao nhận quốc tế
Mục tiêu:
☘ Hiểu vai trò pháp lý của HBL trong mối quan hệ giữa Forwarder và người gửi/nhận hàng.
☘ Nhận biết sự khác biệt về chủ thể chịu trách nhiệm giữa HBL và MBL.
✔️ Forwarder phát hành HBL vì:
🔸 Là bằng chứng của hợp đồng vận chuyển giữa Forwarder và người gửi/nhận hàng , bảo vệ quyền lợi hai bên.
🔸 Khi Forwarder đóng vai trò NVOCC (Non-Vessel Operating Common Carrier), họ tự chịu trách nhiệm như một “người vận chuyển” đối với khách hàng.
🔸 Trong trường hợp nhiều lô hàng nhỏ được ghép chung thành container (LCL), HBL giúp phân biệt từng lô hàng riêng biệt.
MBL (Master Bill of Lading)
❔ Trong trường hợp có nhiều lô hàng từ nhiều người gửi khác nhau được tập trung thành một container bởi Forwarder, thì MBL sẽ do ai phát hành và cho ai? Điều này ảnh hưởng như thế nào đến quyền sở hữu và quyền nhận hàng tại cảng đích?
Mục tiêu:
☘ Nắm rõ mối liên hệ giữa Forwarder, hãng tàu và người nhận hàng qua MBL.
☘ Hiểu cách xử lý hàng LCL/FCL qua hệ thống vận đơn.
✔️ Trong trường hợp hàng hóa của nhiều người gửi được ghép chung vào một container (LCL):
🔸 Mã vận đơn gốc (MBL) sẽ do hãng tàu phát hành cho Forwarder , chứ không phải cho từng người gửi hàng.
🔸 Forwarder phát hành HBL cho từng người gửi hàng, tương ứng với từng lô hàng cụ thể trong container đó.
Ảnh hưởng đến quyền sở hữu và nhận hàng:
🔸 Chỉ Forwarder (hoặc đại diện) có quyền nhận container tại cảng đích dựa trên MBL.
🔸 Sau đó, Forwarder sẽ gửi Delivery Order cho từng người nhận hàng.
Packing List (Danh sách đóng gói)
✅ Liệt kê chi tiết các kiện hàng, số lượng, khối lượng, marks…
✅ Giúp kho phân loại & sắp xếp hàng hóa chính xác.
❓ Packing List có vai trò gì ngoài việc mô tả chi tiết kiện hàng? Trong trường hợp Packing List không khớp với Invoice hoặc HBL, điều gì có thể xảy ra tại khâu kiểm tra hải quan?
✔️ Vai trò của Packing List:
🔸 Dùng để kiểm đếm hàng hóa khi nhận/giao.
🔸 Làm cơ sở tính trọng lượng, kích thước để thuê kho, phương tiện vận tải.
🔸 Hỗ trợ hải quan xác minh hàng hóa, đặc biệt khi kiểm tra thực tế.
🔸 Là tài liệu cần thiết trong bộ chứng từ thanh toán qua L/C.
✔️ Nếu Packing List không khớp với Invoice/HBL:
🔸 Hải quan nghi ngờ gian lận giá trị hàng hóa.
🔸 Có thể yêu cầu kiểm tra chi tiết, thậm chí tạm giữ hàng.
🔸 Gây chậm trễ thông quan, mất uy tín với đối tác nước ngoài.
Marks (Ký hiệu trên bao bì)
✅ Dùng để nhận biết, phân biệt các kiện hàng.
✅ Thiếu Marks hoặc Marks giống nhau dễ gây nhầm lẫn → Cần Hình và Packing List hỗ trợ.
❔ Marks trên kiện hàng có thể thay thế hoàn toàn bằng mã vạch hoặc tem điện tử không? Trong trường hợp mất dấu hoặc trùng lặp Marks, làm thế nào để xác định nguồn gốc và người nhận hàng chính xác?
Mục tiêu:
☘ Đánh giá tính truyền thống và hiệu quả thực tiễn của Marks.
☘ Tìm giải pháp hỗ trợ khi Marks không còn đủ độ tin cậy.
✔️ Không nên thay thế hoàn toàn Marks truyền thống bằng mã vạch/tem điện tử vì:
🔸 Mã vạch có thể bị hỏng, quét không đọc được.
🔸 Tem điện tử đòi hỏi công nghệ cao, không phải nơi nào cũng hỗ trợ.
🔸 Marks truyền thống vẫn là cách đơn giản, trực quan và phổ biến nhất để nhận biết kiện hàng.
✔️ Xử lý khi mất hoặc trùng lặp Marks:
🔸 Dựa vào Packing List , Invoice , HBL , Container Number để xác định nguồn gốc kiện hàng.
🔸 Liên hệ với Forwarder hoặc hãng tàu để đối chiếu dữ liệu ban đầu.
🔸 Trường hợp cần thiết, có thể yêu cầu kiểm tra chi tiết kiện hàng.
Hàng quá cảnh (Transit Cargo)
Hàng không nhập khẩu vào Việt Nam mà chỉ quá cảnh qua cảng để đi tiếp.
❓Hàng quá cảnh không phải nộp thuế nhập khẩu, nhưng vẫn phải làm thủ tục hải quan – vì sao? Làm thế nào để đảm bảo rằng hàng quá cảnh không bị “găm” lại hoặc đánh tráo trong quá trình lưu giữ tại cảng?
Mục tiêu:
☘ Hiểu bản chất kiểm soát của hải quan đối với hàng hoá đi qua lãnh thổ.
🔸 Để hải quan kiểm soát luồng hàng đi qua lãnh thổ.
🔸 Ngăn chặn hàng hóa thuộc diện cấm, hàng giả, hàng vi phạm bản quyền…
🔸 Đảm bảo hàng đúng tuyến đường, không lưu giữ trái phép.
Hàng hóa nguy hiểm (IMO – International Maritime Organization), cần lưu ý đặc biệt khi khai báo.
❔ Khi khai báo hàng hóa là IMO, người gửi cần chuẩn bị thêm những tài liệu gì ngoài các chứng từ thông thường?
✔️ Tài liệu bổ sung cần chuẩn bị:
🔸 IMDG Code Declaration (Tờ khai hàng nguy hiểm theo quy định của IMO).
🔸 Material Safety Data Sheet (MSDS) – bảng thông tin an toàn vật liệu.
🔸 Giấy phép chuyên ngành (nếu có yêu cầu theo loại hàng).
🔸 Tem nhãn hàng nguy hiểm trên bao bì theo tiêu chuẩn IMDG.
🔸 Giấy chứng nhận huấn luyện an toàn cho người khai thác (nếu yêu cầu).
