6.2. Chức năng kho và các loại nhà kho – Chương 6. QUẢN TRỊ KHO HÀNG HÓA – Giáo trình Quản trị Logistics – GS.TS.Đặng Đình Đào
6.2.1. Chức năng của kho bãi
Hệ thống kho trong doanh nghiệp có thể chia thành 2 loại chính:
☑️ Kho nguyên vật liệu, nhiên liệu, phụ tùng để cung ứng các yếu tố đầu vào cho sản xuất.
☑️ Kho thành phẩm, giúp doanh nghiệp tổ chức phân phối và giải quyết đầu ra.
Hình 6.1 minh họa một số chức năng quan trọng của kho trong cả hai hệ thống trên.
⏯️Trường hợp A: Kho có thể được sử dụng để phục vụ sản xuất.
⏯️Trường hợp B: Kết hợp và ghép đồng bộ các sản phẩm từ nhiều nhà máy khác nhau thành các lô hàng theo yêu cầu của khách hàng.
⏯️Trường hợp C: Ngoài ra, kho cũng giúp gom nhiều lô hàng nhỏ thành một lô lớn.
⏯️Trường hợp D: Hoặc chia nhỏ một lô hàng lớn thành nhiều lô nhỏ để đáp ứng nhu cầu khách hàng.
Ngày nay, nhà kho thường được sử dụng như một điểm “trung chuyển” hơn là nơi “lưu trữ” hàng hóa như trước đây. Các tổ chức tích cực thu thập, cập nhật thông tin và điều phối hoạt động logistics để giảm thiểu, tiến tới loại bỏ hoàn toàn việc lưu kho, chỉ mua hàng với số lượng hợp lý. Nhà kho được sử dụng để gom, chia, ghép hàng hóa, hoàn thiện sản phẩm nhằm phục vụ tốt hơn nhu cầu của khách hàng, đồng thời tiết kiệm chi phí vận tải và dịch vụ.
Hệ thống kho kéo và kho đẩy (Pull and Push systems):
▶️ Hệ thống kho đẩy được áp dụng trong phương thức phân phối truyền thống, khi kế hoạch sản xuất phụ thuộc vào nhiệm vụ được giao và năng lực của nhà máy. Hàng hóa sản xuất ra với hy vọng sẽ bán được. Khi tốc độ sản xuất vượt quá nhu cầu tiêu thụ, hàng tồn kho sẽ tăng lên. Nếu tình trạng bán hàng không cải thiện, nhà máy buộc phải giảm công suất sản xuất để cân bằng cung cầu.
▶️ Trong hệ thống kho kéo, quyết định sản xuất dựa trên thông tin cung cầu chính xác và kịp thời. Kho không chỉ để lưu trữ, mà dần trở thành trung tâm trung chuyển, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách hàng.
6.2.2. Các loại kho
Trong xã hội, sự tồn tại của kho là một yếu tố tất yếu khách quan. Tuy nhiên, trong một doanh nghiệp, không nhất thiết phải xây dựng hệ thống kho riêng. Với sự đa dạng về loại hình kho, doanh nghiệp có thể lựa chọn loại kho phù hợp nhằm đạt hiệu quả kinh tế cao nhất. Dưới đây là một số loại kho phổ biến hiện nay:
🏬 Kho đa năng
➡️ Kho đa năng có chức năng phân loại và hoàn thiện hàng hóa để phục vụ người tiêu dùng. Về cơ bản, nó hoạt động như một “trung tâm phân phối tổng hợp”. Hàng hóa được chuyển từ nơi sản xuất đến kho theo lô lớn, sau đó lô hàng sẽ được phân tách và chuẩn bị theo yêu cầu của khách hàng, trước khi được vận chuyển đến điểm đến. Do đã được chuẩn bị đầy đủ, hàng hóa sẽ có thể được sử dụng ngay khi đến mà không cần qua thêm bất kỳ kho trung gian nào.
➡️ Kho đa năng hiện nay được phát triển mạnh mẽ để phục vụ hệ thống siêu thị và các nhà bán lẻ. Hàng hóa được chuyển đến kho, tại đây, chúng sẽ được phân loại và chuẩn bị (ví dụ: treo nhãn, đóng gói vào hộp…) trước khi gửi thẳng đến các cửa hàng.
➡️ Phần lớn các kho đa năng được đặt giữa các nhà sản xuất và các điểm tiêu thụ. Các doanh nghiệp có nhu cầu sử dụng kho này có thể tự tổ chức kho riêng, thuê kho độc lập, thuê chung hoặc sử dụng các dịch vụ của doanh nghiệp logistics.
📝 Kho thuê theo hợp đồng
Đây là loại kho được sử dụng thông qua hợp đồng giữa bên cho thuê và bên thuê kho. Theo đó, bên cho thuê sẽ cung cấp các dịch vụ kho bãi theo thỏa thuận và bên thuê sẽ trả phí thuê kho. Thuê kho theo hợp đồng thường là một thỏa thuận dài hạn, trong đó cả hai bên cùng chia sẻ rủi ro và lợi ích để nâng cao chất lượng dịch vụ, hiệu quả kinh doanh và năng suất hoạt động.
🏢 Các loại kho công cộng
Có nhiều loại kho công cộng như: kho tổng hợp, kho đông lạnh, kho hải quan, kho lưu trữ cá nhân, kho hàng đặc biệt, kho hàng rời và kho hàng lỏng.
💼 Kho bảo thuế
Đây là loại kho của chủ hàng, dùng để lưu trữ hàng hóa nhập khẩu đã được thông quan nhưng chưa nộp thuế.
🌍 Kho ngoại quan
Đây là loại kho dùng để lưu trữ hàng hóa trong các trường hợp sau:
a. ➡️ Hàng hóa đã hoàn tất thủ tục hải quan và đang chờ xuất khẩu.
b. ➡️ Hàng hóa từ nước ngoài đưa vào để lưu trữ, chờ xuất ra nước ngoài hoặc nhập khẩu vào Việt Nam theo quy định pháp luật.
Mỗi ngày một câu truyền cảm hứng:
“Ai biết đặt mình vào vị trí của người khác, thấu hiểu suy nghĩ và cảm xúc của họ, sẽ không bao giờ phải lo lắng về tương lai”.
