4.3. Chức năng của Phi Ngôn Từ – 4.4.1. Giọng điệu (Tone of voice) – 4.4. Các Kỹ Năng Giao Tiếp Phi Ngôn Ngữ (Part I) – Chương 4: KỸ NĂNG GIAO TIẾP PHI NGÔN NGỮ VÀ HIỆN TƯỢNG NÓI DỐI – Kỹ Năng Giao Tiếp Kinh Doanh – TS Nguyễn Văn Hùng

4.3. Chức năng của Phi Ngôn Từ

💡 Chức năng điều tiết của phi ngôn từ:
Giao tiếp phi ngôn từ không chỉ đơn thuần là biểu hiện của cảm xúc, mà còn có chức năng điều tiết rất quan trọng. Cơ thể chúng ta hoạt động như một thể thống nhất, trong đó dáng đứng, cử chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến giọng nói và cách chúng ta truyền đạt thông tin.

🧘 Sự liên kết giữa cơ thể và tâm trí:
Ví dụ, nếu chúng ta có dáng đứng chững chạc, thì giọng nói cũng sẽ mạnh mẽ và tự tin. Ngược lại, nếu dáng lỏng lẻo, giọng nói cũng trở nên thiếu sức sống. Điều này cho thấy cơ thể và tâm trí luôn tương tác và ảnh hưởng lẫn nhau.

👊 Thử nghiệm điều tiết:
Hãy thử giơ cả hai tay lên, nắm chặt, gồng cơ thể và sau đó thả lỏng. Khi cơ thể thả lỏng, bạn sẽ thấy khó để hô “Quyết tâm” một cách mạnh mẽ. Đây là minh chứng cho việc cơ thể và cảm xúc ảnh hưởng lẫn nhau trong giao tiếp.

🧠 Cơ thể ảnh hưởng đến tâm trí:
Từ xưa đến nay, chúng ta thường nghĩ rằng chỉ có tâm trí ảnh hưởng đến cơ thể, nhưng thực tế, cơ thể cũng tác động mạnh mẽ đến cách suy nghĩ. Khi cơ thể thoải mái và linh hoạt, tâm trí sẽ trở nên sáng suốt, giúp chúng ta có nhiều ý tưởng và lời nói hay.

📘 Giao tiếp phi ngôn từ không chỉ là biểu hiện bên ngoài mà còn có tác dụng điều tiết cảm xúc và tư duy. Sự phối hợp giữa cơ thể và tâm trí là yếu tố quan trọng giúp chúng ta giao tiếp hiệu quả và tự tin hơn.

4.4. Các Kỹ Năng Giao Tiếp Phi Ngôn Ngữ

📘 Ngôn ngữ và giao tiếp phi ngôn ngữ:
Ngôn ngữ có thể được sử dụng để biểu lộ hoặc che giấu suy nghĩ và ý định. Tuy nhiên, bên cạnh ngôn ngữ, còn có một hình thức giao tiếp ít bị điều khiển bởi ý thức – đó là giao tiếp phi ngôn ngữ. Giao tiếp phi ngôn ngữ được thể hiện qua cử chỉ, nét mặt, ánh mắt, dáng điệu,… Những yếu tố này chiếm tới 60-80% ảnh hưởng khi giao tiếp với người khác, và 90% nhận xét về bạn được hình thành chỉ trong 4 phút đầu gặp gỡ. Vì vậy, rèn luyện kỹ năng giao tiếp phi ngôn ngữ là vô cùng quan trọng.

🔊 4.4.1. Giọng điệu (Tone of voice):

Giọng nói không chỉ truyền đạt nội dung mà còn thể hiện cảm xúc, thái độ qua các yếu tố như: chất giọng, độ cao thấp, nhịp điệu, âm sắc, và cách chuyển đổi tông giọng. Những yếu tố này giúp chúng ta hình dung về người nói và hiểu rõ hơn về thái độ của họ.

🎤 Các yếu tố quan trọng của giọng nói:
🗣️ Âm lượng: Giọng nói cần rõ ràng, đủ to để người nghe có thể tiếp nhận. Giọng nói giống như một nhạc cụ, và bài thuyết trình là bản nhạc.
🎤 Phát âm: Cần phát âm chuẩn, rõ ràng, không nhầm lẫn giữa các âm, không nuốt chữ.
📈 Độ cao thấp: Giọng nói cần có sự thay đổi linh hoạt, lúc cao lúc thấp để tạo sự hấp dẫn cho người nghe.
🎶 Chất lượng: Âm giọng cần cộng hưởng trong khoang miệng để tạo sự vang, như âm vọng trong hang động.
⏱️ Tốc độ: Tốc độ nói phải phù hợp với người nghe, không quá nhanh hoặc quá chậm.
✋ Điểm dừng: Trong văn nói, cùng một câu có thể có nhiều cách hiểu khác nhau, phụ thuộc vào điểm dừng và ngắt câu.
🔊 Điểm nhấn: Có thể sử dụng trường độ (kéo dài âm lượng) hoặc cường độ (nhấn mạnh vào từ) để tạo ấn tượng mạnh mẽ cho người nghe.

💬 Ví dụ:
“Tôi sẽ tăng lương cho anh!” (Điểm nhấn ở từ “tăng lương” tạo sự quan trọng và cam kết).
“Tao thích mày!” (Tùy vào giọng điệu, câu này có thể thể hiện tình cảm, nhưng cũng có thể là đe dọa).
💡 Kỹ năng giao tiếp phi ngôn ngữ, đặc biệt là giọng điệu, đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tải thông điệp. Rèn luyện các yếu tố như âm lượng, tốc độ, điểm nhấn sẽ giúp bài thuyết trình hoặc giao tiếp của bạn trở nên thuyết phục và cuốn hút hơn.