Xây dựng Nền tảng Ngôn ngữ chung cho Trải nghiệm Khách hàng Xuất sắc – Dịch vụ khách hàng Hoàn hảo – Be Your Customer’s Hero – Adam Toporek
1.0 Giới Thiệu: Xây Dựng Ngôn Ngữ Chung Vì Một Mục Tiêu Chung
Trong hành trình chinh phục vị thế dẫn đầu thị trường, trải nghiệm khách hàng vượt trội chính là lợi thế chiến lược cốt lõi của chúng ta. Để đạt được điều này, sự vận hành xuất sắc xây dựng trên nền tảng của một nhận thức chung là yêu cầu bắt buộc. Cẩm nang này thiết lập một ngôn ngữ chung, thiết yếu cho thành công của cả tập thể. Đối với tất cả mọi người, đặc biệt là các thành viên mới, việc nắm vững bộ thuật ngữ này không chỉ là một bài tập đào tạo — đó là điều kiện tiên quyết cho sự hợp tác hiệu quả và thực thi công việc một cách hoàn hảo.
Mục tiêu của tài liệu này rất rõ ràng: trang bị cho bạn những định nghĩa cốt lõi trong lĩnh vực dịch vụ và trải nghiệm khách hàng, đảm bảo mọi người đều hiểu đúng và có thể áp dụng ngay vào công việc hàng ngày. Đây là những khái niệm nền tảng sẽ định hình cách chúng ta tư duy và hành động.
Để bắt đầu, hãy cùng nhau tìm hiểu về vai trò quan trọng nhất trong toàn bộ hệ thống dịch vụ: chính là con người.
2.0 Con Người Trong Dịch Vụ: Ghi Nhận Vai Trò Của Nhân Viên Tuyến Đầu
Trong bất kỳ tổ chức nào, những nhân viên làm việc trực tiếp với khách hàng chính là bộ mặt, là tiếng nói, và là trái tim của thương hiệu. Việc nhận diện và tôn vinh vai trò của họ là vô cùng quan trọng. Dù công việc này có thể được gọi bằng nhiều tên gọi khác nhau, bản chất của nó vẫn không thay đổi: đại diện cho công ty và tạo ra những kết nối giá trị với khách hàng trong từng khoảnh khắc tương tác.
Để đảm bảo sự nhất quán, chúng ta sẽ sử dụng các thuật ngữ sau một cách thay thế cho nhau, nhưng tất cả đều cùng chỉ đến những cá nhân xuất sắc đang làm việc tại tuyến đầu:
«Đại diện dịch vụ»
«Chuyên gia làm việc với khách hàng» (customer-facing professional – CFP)
«Nhân viên tuyến đầu»
«Nhóm chăm sóc khách hàng»
«Người chịu trách nhiệm kết nối giữa công ty với khách hàng»
«Đại diện dịch vụ khách hàng»
«Đại diện bán hàng»
«Người liên kết bán hàng»
Việc hiểu rằng các thuật ngữ này có thể dùng thay thế cho nhau giúp phá bỏ các rào cản phòng ban và củng cố một bản sắc chung. Dù bạn thuộc bộ phận bán hàng, dịch vụ hay hỗ trợ, vai trò cốt lõi của bạn vẫn là đại diện cho thương hiệu. Góc nhìn hợp nhất này là bước đầu tiên hướng tới một văn hóa lấy khách hàng làm trung tâm và đề cao sự hợp tác.
Sau khi đã làm rõ vai trò của con người, chúng ta sẽ tiếp tục khám phá không gian nơi họ thực hiện công việc phục vụ khách hàng mỗi ngày.
3.0 Không Gian Tương Tác: Nơi Dịch Vụ Diễn Ra
Việc định nghĩa rõ ràng các khu vực tương tác với khách hàng không chỉ đơn thuần là vấn đề sắp xếp không gian vật lý. Cách chúng ta gọi tên không gian làm việc có thể định hình tư duy, ảnh hưởng đến văn hóa và cách tiếp cận dịch vụ của mỗi nhân viên. Một thuật ngữ đúng đắn sẽ hướng sự tập trung của chúng ta vào đúng mục tiêu: phục vụ khách hàng.
Dưới đây là các định nghĩa về không gian tương tác mà chúng ta sẽ sử dụng:
1. Khu Vực Giao Dịch: Các thuật ngữ như «Quầy trưng bày», «quầy thanh toán», và «bàn đăng ký» đều ám chỉ cùng một nơi: địa điểm diễn ra các giao dịch trực tiếp với khách hàng. Đây là những điểm chức năng quan trọng trong hành trình của khách hàng.
2. Khu Vực Tương Tác Chính: Chúng ta sử dụng thuật ngữ «Khu vực dịch vụ» (service floor) để chỉ toàn bộ khu vực mà nhân viên tương tác với khách hàng. Thuật ngữ này có ý nghĩa tương đồng với «khu vực bán hàng» (sales floor) thường được sử dụng trong ngành kinh doanh.
Sự khác biệt về tư duy khi sử dụng thuật ngữ “khu vực dịch vụ” thay vì “khu vực bán hàng” là rất lớn. “Khu vực bán hàng” gợi lên một tư duy tập trung vào giao dịch, vào việc bán sản phẩm. Trong khi đó, “khu vực dịch vụ” chuyển trọng tâm của chúng ta sang việc phục vụ, hỗ trợ và xây dựng một trải nghiệm toàn diện cho khách hàng. Đây không chỉ là nơi để bán, mà là nơi để phục vụ.
Từ “nơi” dịch vụ diễn ra, hãy cùng chuyển sang “khi nào” những khoảnh khắc dịch vụ quan trọng nhất xảy ra.
4.0 Những Khoảnh Khắc Tương Tác: Phân Biệt “Điểm Chạm” và “Điểm Áp Lực”
Trong suốt hành trình của mình, khách hàng sẽ tương tác với công ty chúng ta qua nhiều điểm khác nhau. Việc xác định, thấu hiểu và quản lý các điểm tương tác này là yếu tố sống còn để tạo ra một trải nghiệm xuất sắc. Tuy nhiên, điều quan trọng cần nhớ là không phải tất cả các tương tác đều có tác động như nhau đến cảm nhận của khách hàng.
Điểm chạm (Touch Point) Điểm chạm là bất kỳ điểm tiếp xúc trực tiếp nào giữa một khách hàng và tổ chức của chúng ta, dù đó là một giao dịch mua bán tại cửa hàng, một tin nhắn trên điện thoại, hay một thư điện tử yêu cầu hỗ trợ.
Điểm áp lực (Pressure Point) Điểm áp lực là những điểm chạm quan trọng có ảnh hưởng lớn đến trải nghiệm tổng thể của khách hàng. Đây là những khoảnh khắc “sự thật” có thể củng cố hoặc phá vỡ mối quan hệ giữa khách hàng và thương hiệu.
Mối quan hệ giữa hai khái niệm này rất rõ ràng: “điểm áp lực” là một tập hợp con của “điểm chạm”. Sứ mệnh của bạn không chỉ là xử lý tốt mọi điểm chạm, mà là nhận diện và làm chủ những điểm áp lực trong vai trò của mình. Đây là những khoảnh khắc mà bạn có quyền năng lớn nhất để tạo ra một khách hàng trung thành hoặc đánh mất họ mãi mãi. Hãy trao đổi với quản lý của bạn để xác định ba điểm áp lực hàng đầu trong công việc hàng ngày của bạn.
Khi đã hiểu về các khoảnh khắc tương tác riêng lẻ, chúng ta hãy cùng nhìn vào bức tranh toàn cảnh hơn: hành trình của khách hàng.
5.0 Bức Tranh Toàn Cảnh: Dịch Vụ Khách Hàng (CS) và Trải Nghiệm Khách Hàng (CX)
Trong ngành, hai thuật ngữ thường được sử dụng và đôi khi gây nhầm lẫn là Dịch vụ Khách hàng (Customer Service – CS) và Trải nghiệm Khách hàng (Customer Experience – CX). Việc phân biệt rõ ràng giữa chúng là cực kỳ cần thiết, bởi nó giúp định hình chiến lược toàn diện của công ty trong việc xây dựng và nuôi dưỡng mối quan hệ với khách hàng. CS là một phần quan trọng, nhưng CX mới là tổng thể.
Bảng dưới đây sẽ giúp làm rõ sự khác biệt giữa hai khái niệm này:

Như vậy, Dịch vụ Khách hàng (CS) là những gì chúng ta làm, còn Trải nghiệm Khách hàng (CX) là những gì khách hàng cảm nhận về toàn bộ quá trình đó.
6.0 Tổng Kết: Áp Dụng Ngôn Ngữ Chung Vào Thực Tiễn
Qua tài liệu này, chúng ta đã cùng nhau xây dựng một nền tảng ngôn ngữ chung thông qua việc định nghĩa các thuật ngữ cốt lõi, được phân loại thành bốn nhóm chính: con người (nhân viên tuyến đầu), không gian (khu vực dịch vụ), khoảnh khắc tương tác (điểm chạm và điểm áp lực), và bức tranh toàn cảnh (sự khác biệt giữa CS và CX).
Chúng ta theo đuổi một nguyên tắc cốt lõi, được truyền cảm hứng từ các chuyên gia hàng đầu như Adam Toporek: mục tiêu của chúng ta là sự thấu hiểu chung, không phải tranh luận về ngữ nghĩa. Bộ từ vựng này là một công cụ để hợp tác, được thiết kế để giúp chúng ta tập trung toàn bộ năng lượng vào điều quan trọng duy nhất — phục vụ khách hàng của mình.
Chúng tôi khuyến khích tất cả các bạn chủ động sử dụng những thuật ngữ này trong giao tiếp công việc hàng ngày. Bằng cách đó, mỗi chúng ta đang góp phần xây dựng một văn hóa dịch vụ khách hàng chuyên nghiệp, nhất quán và vững mạnh trong toàn tổ chức.


